Doof!

En waarom het zo lang duurde voor ik erachter kwam

Manon Spierenburg schrijft boeken, scenario’s en columns. In Doof! beschrijft ze het proces van doof worden dat ze zelf meemaakte. In het begin had ze totaal niet door, dat haar gehoor achteruitging. De miscommunicatie die steeds vaker optrad, weet ze aan het gedrag van anderen. Ook thuis wordt het probleem niet onderkend. Haar man en dochtertje passen zich aan de situatie aan. Hond Willem is precies op haar gericht en waarschuwt in veel gevallen, bijvoorbeeld als de bel of telefoon gaat, haar dochtertje Evi gevaar loopt of mensen te dichtbij komen. Tot haar man op een dag opmerkt, dat ze niemand meer verstaat als het donker is. De ogen worden haar geopend.

De slechthorendheid levert bizarre situaties op door de verkeerde antwoorden die ze geeft. Vol humor beschrijft ze die voorvallen. Maar als de kno-arts heeft bevestigd dat ze alleen nog de klinkers verstaat en met liplezen de verbindende tekst vormt, begint in eerste instantie de ontkenning, daarna de fase van het uitproberen van gehoorapparaten en het angstvallig proberen te vermijden dat anderen haar handicap zullen ontdekken.

Doof! is een ontroerende, pijnlijke en grappige roman over doof worden en hoe dat proces verloopt. De bizarre situaties die ze meemaakt, beschrijft ze met humor en zelfspot. Maar ook haar worsteling met het hebben van een handicap, het ontkennen ervan en uiteindelijk de acceptatie ervan komen op een eerlijke manier naar buiten. Ze zoekt haar plek in de wereld van de horenden, in eerste instantie door te ontkennen en later door te accepteren en ervoor uit te komen.

Het boek leest als een trein. De schrijfstijl van Manon Spierenburg is heel prettig. De missers in de communicatie zijn komisch, maar geven pijnlijk het voortschrijdende proces weer en de strijd die ze voert in de ontkenning. Tot een hoogtepunt komt de strijd als ze hond Willem door ouderdom moet loslaten. Vol ontroering word je in haar pijn meegenomen. Ook haar reactie erop en de afzondering die ze zoekt, roepen diepe compassie op voor diegenen die in een wereld die op alle manieren is ingesteld op horen, voor zichzelf een plek moeten veroveren.

Doof! is een aanrader voor mensen die in hetzelfde proces zitten en een eyeopener voor de horenden om de medemens van wie het gehoor verslechtert of uitvalt, te begrijpen en op een respectvolle manier te benaderen. Mooi om dat proces vanuit de belevingswereld van iemand die doof wordt, mee te maken en er begrip voor te krijgen.