Wat een hond ons over wiskunde kan leren

Recensie Wat een hond ons over wiskunde kan leren door Hannie van Grol:
Een knipoog naar de wiskunde

Ben Orlin is docent wiskunde op een middelbare school in Amerika. Sinds 2013 beheert hij ook een blog. Tevens schrijft hij artikelen voor diverse kranten en tijdschriften. In 2019 kwam zijn eerste boek uit: Wiskunde is overal. De opzet van Wat een hond ons over wiskunde kan leren is hetzelfde. Dezelfde simpele maar grappige tekeningetjes komen erin voor, alleen zijn de onderwerpen nu gebaseerd op de calculus, de tak van wiskunde die zich bezighoudt met afgeleiden en integralen, de taal van verandering.

Het boek is dan ook ingedeeld in twee delen. In het eerste deel wordt vooral aandacht geschonken aan de afgeleiden, Momenten genaamd, en het tweede deel behandelt de integralen, Eeuwigheden genaamd. Zoals de schrijver in zijn voorwoord al meedeelt, is dit geen boek om calculus te leren, maar het is een boek in gewonemensentaal, een boek dat door de verhalen die verteld worden, vooral bedoeld is om plezier en inzicht te verschaffen.

Het eerste deel van het boek, Momenten, bevat de eerste 15 hoofdstukken. In hoofdstuk 14 wordt ‘Professor hond’ ten tonele gevoerd, de hond Elvis, waaraan de titel refereert. Hierin wordt onderzocht welke weg een hond aflegt om een tennisbal uit zee te halen, met de gestelde vraag erbij: kent de hond Elvis calculus? In het tweede deel, Eeuwigheden, komen 13 hoofdstukken voor. Daarna volgt nog een korte toelichting op verschillende begrippen: Aantekeningen uit het klaslokaal. Het boek wordt afgesloten met een uitgebreide bibliografie per hoofdstuk. Ook hierin ontbreken de grappige tekeningetjes en opmerkingen niet.

Het boek ziet er speels uit. Op de cover staan verschillende formules afgebeeld, net zoals in de inhoud. Ook hondje Elvis neemt een prominente plaats in. De tekst is op bijna iedere bladzijde voorzien van de simpele maar grappige stokpoppetjes (een hoofd met stokjes als lijf en ledematen). Orlin maakt heel veel gebruik van humor, waardoor het boek erg prettig leest. De moeilijke materie van de afgeleiden en de integralen wordt op een aangename manier aan de lezer voorgeschoteld.

Veel beroemde wiskundigen worden aangehaald, ze worden met naam en toenaam vermeld. Ook de oude Grieken passeren de revue en zelfs literair geschoolden worden hier en daar geciteerd. De schrijver geeft blijk van een uitgebreide kennis op een heel breed vlak. De Brownse beweging komt voorbij, Sherlock Holmes, de hoorn van Gabriël, om maar een heel kleine greep te noemen uit de veelheid van onderwerpen die in het boek beschreven worden. Het meest bijzondere is de humor, zowel in de tekst als in de illustraties. Voor wiskundeliefhebbers zal dit boek een aangename ervaring zijn, maar wie een serieuze verhandeling verwacht over differentiaalrekening, zal worden teleurgesteld. Zoals de auteur al ergens aangeeft:

“Ha! ‘Serieuze wiskunde, wat is dat voor iets? Wiskunde is een logisch spel, abstracte gekkigheid.”