Een zwaluw in de winter

Recensie Een zwaluw in de winter door Jolanda Kalkman:
Hartverwarmend modern sprookje over een zwaluw die hoop brengt

Wanneer het winter wordt, trekken de zwaluwen naar Afrika. Vliegend op hun herinneringen, niet wetend waarom ze het doen, hoog boven de bomen. Met ver onder zich een lange rij achter elkaar aan sloffende mensen. Maar de zwaluwen houden zich daar niet mee bezig. Op één zwaluw na. Haar naam is Gloria. Zij had gezien hoe de mensen aan het einde van de woestijn bij de zee aankwamen en daar met velen in gammele bootjes de schuimende zee over probeerden te steken. Gloria had het gevoel dat ze tegen de richting in moest vliegen. Waarom wist ze niet precies, maar toch ging ze door, in haar eentje terug koersend naar het Noorden.

“Achter de sneeuw wordt op mij gewacht.”

Wat een prachtig en ontroerend boekje heeft Timothée de Fombelle geschreven. Ik was er echt even stil van.

Het verhaal is geschreven voor kinderen vanaf ongeveer 10 jaar. Dit is echt een boekje waarvan ik hoop dat docenten van de bovenbouw van de bassischool en de onderbouw van het voortgezet onderwijs zullen horen en het opnemen om met de klas te bespreken. Dagelijks horen we namelijk op het journaal over de stroom vluchtelingen die een heel gevaarlijke reis trotseren in de hoop in Europa of Engeland een beter leven te krijgen. In dit verhaal lees je over de reis van Calais naar Engeland, de toestanden bij de tunnel onder het kanaal. De angst van de vrachtwagenchauffeurs dat er vluchtelingen achter in hun wagen kruipen, een zeer gevaarlijke onderneming waarbij velen het leven laten. Maar ook over de gevolgen van de recessie. Ook jongeren hebben dit gezien op tv of social media. Daarom vind ik het juist zo belangrijk dat dit op school behandeld wordt.

Een zwaluw in de winter kan een goede aanleiding zijn om al deze thema’s te bespreken. Het leest als een sprookje en doet zelfs een beetje denken aan het meisje met de zwavelstokjes, omdat het zich op kerstavond afspeelt. Het verhaal is kort, maar krachtig. Het is voorzien van illustraties die gemaakt zijn door Thomas Campi, deze beelden het verhaal goed uit. Door het gebruik van donkere kleuren past het goed bij de sombere boodschap van het verhaal. Maar het is de zwaluw die voor licht in de duisternis zorgt. Het is een verhaal over moed, opoffering en verbondenheid. Het einde van het verhaal weet je te raken. Mij ontroerde het in elk geval. Dit is echt zo’n boekje waarover je, na het dicht te hebben geslagen , in stilte nadenkt en waarbij je zelfs een traantje weg kunt pinken.

“Voordat de muziek begon te spelen keek hij op.
In het schijnsel van het kaarslicht zag hij dat ze allebei huilden.”