De bange mens

Recensie De bange mens door Hannie van Grol:
Op zoek naar de oorsprong van angst

Daan Heerma van Voss is al zijn hele leven bekend met angsten, ook zijn moeder leed eraan en het probleem kwam al eerder in de familie voor. Toen zijn relatie dreigde mis te lopen, gaf zijn vriendin hem het advies eens op zoek te gaan naar de bron van alle angsten. Hij nam die raad ter harte en startte zijn zoektocht door op reis te gaan naar verschillende plaatsen, zoals de Vallée de Misère, Jakarta en San Francisco. Tevens las hij veel literatuur die er over angst was verschenen, zoals die van wetenschappers, filosofen, kunstenaars en andere personen die over angst geschreven hadden.

In dit boek De bange mens doet hij onderzoek naar de DSM, het ontstaan ervan, de ontwikkeling van medicatie door de farmaceutische industrie en de verschuiving binnen de psychiatrie over hoe om te gaan met angst en hoe te behandelen. Het boek is een zeer uitgebreid verslag over alle vormen van angst, de toename ervan door de jaren heen en de therapieën die er toegepast werden en worden. Achter in het boek staat per hoofdstuk een lange lijst van bronnen die geraadpleegd zijn voor dit boek tot stand kwam. Zo zou de indruk gewekt kunnen worden dat dit boek een saaie opsomming is van allerlei bevindingen, maar niets is minder waar. Het persoonlijke verhaal van de auteur is de rode draad die het boek volgt en dat maakt indruk.

Met een ontroerende eerlijkheid doet hij verslag van zijn zoektocht en hij schroomt niet zich ongelofelijk kwetsbaar op te stellen. Zijn eigen beleving maakt het tot een boek dat respect oproept voor zijn openheid. Hij laat diep in zijn ziel kijken als hij beschrijft wat de angst met hem gedaan heeft en nog steeds doet en hoe hij uiteindelijk een weg heeft gevonden ermee om te gaan. Van schuldgevoel tot het opgeplakt krijgen van etiketten en labels, gebruik van medicatie en het behandeld worden met diverse therapieën, alles passeert de revue. Na veel boeken lezen, interviews afnemen van mensen die ook te maken hebben met angst (angstlijders zoals hij ze noemt), het onderzoeken van zijn familiegeschiedenis, komt hij tot een manier van leven waarbij hij angst accepteert als een onderdeel van zichzelf, zodat hij de autonomie over zijn eigen leven verkrijgt.

De schrijfstijl van Heerma van Voss is heel toegankelijk, moeilijke woorden en wetenschappelijke beschouwingen worden inzichtelijk gemaakt. Zijn kwetsbaarheid voegt een extra dimensie toe aan het boek, zodat het verhaal blijft boeien en theorie en persoonlijke beleving samenvallen. Dit boek is niet alleen een eyeopener voor mensen die zelf last hebben van angsten, maar ook voor hulpverleners en andere geïnteresseerden is dit boek een echte aanrader.