De eenzame schaatser

De twaalfde Elfstedentocht, gereden op 18 januari 1963, staat geboekstaafd als de zwaarste ooit geschaatste ‘tocht der tochten’.

Auteur Willem Brouwer is als eenentwintigjarige geneeskundestudent een van de 69 toerrijders die deze heroïsche tocht tot een goed einde schaatsten en het felbegeerde Elfstedenkruisje in ontvangst mochten nemen. Toen kon men nog van echte winters spreken: min 18 graden Celsius. Zijn schaatsuitrusting bestond uit te grote Noren van zijn vader, twee paar sokken waarvan een met extra teenstukken, een lange baaien onderbroek met daarboven een jeansbroek, verschillende lagen bovenkleding om af te sluiten met een dun groen trainingsjack en op zijn hoofd de bontmuts van zijn oma.

In het boek De eenzame schaatser haalt Willem Brouwer herinneringen op aan zijn jeugd in Elim en beschrijft hij uitvoerig hoe hij leerde schaatsen op de wieken en besmet werd met de schaatsmicrobe.

Naast de Elfstedentocht is er heel wat aandacht voor Tineke, de echtgenote van Willem Brouwer. Beiden waren geneeskundestudenten, kenden elkaar van op de campus en zochten toenadering tot mekaar in Café Hamming. Zijn schaatsprestatie maakte zo’n indruk op Tineke dat ze een koppel werden, huwden, twee zonen kregen en tot haar dood op 31 mei 2020 heel gelukkig samenwoonden ondanks haar vroege dementie. Dit boek bulkt van hun liefde en van het onuitputtelijke en onaantastbare respect van Willem voor de moeder van zijn kinderen.

Het uitgangspunt en hoofdonderwerp van dit boek is de Elfstedentocht, maar het mag toch gesteld worden dat deze uitgave ook een ode aan Tineke is en dat dit deel uitmaakt van het rouwverwerkingsproces van de auteur.

Niemand mag hierdoor afgeschrikt worden, het boek is en blijft een must voor elke schaatsliefhebber en Elfstedentochtfanaat in het bijzonder.

Persoonlijk heb ik niet veel voeling met toerschaatsen maar ken ik de Elfstedentocht uiteraard van naam, als nieuwsitem en van de gekte die ontstaat wanneer de meteorologen een lange harde vriesperiode voorspellen.

Dit biografische boek was voor mij een heel aangename kennismaking met de geschiedenis van de Elfstedentocht. Ik vond het een heel interessant werk om als buitenstaander en niet-schaatser heel wat bij te leren over het ijs, over het schaatsen en over de verschillende types van schaatsen.

De auteur heeft een heel vlotte, aangename en beschrijvende schrijfstijl. Tijdens het lezen kon ik mij helemaal inleven in het lot van de schaatsers. Ik voelde als het ware hun lijden tijdens het schaatsen, de extreme koude gaf mij rillingen en hun honger en dorst naar een plek om op te warmen kon ik mij levendig inbeelden.

Een onscherpe foto van de eenzame schaatser Willem Brouwer siert de cover en bewijst dat de beschrijvingen van slecht geveegde banen, opgehoopt ijs en sneeuw niet uit de lucht gegrepen zijn.

Willem Brouwer is als auteur een laatbloeier en dit derde boek bewijst eens te meer dat hij wat mij betreft een topauteur is met een gouden pen. Graag lees ik meer van hem.

Voor de fijne kennismaking met ijs en toerschaatsen, voor het respectvolle en serene eerbetoon aan zijn muze Tineke waardeer ik dit boek met vijf sterren.