De tunnel

Recensie De tunnel door Hannie van Grol:
Filmisch geschreven roman

Zvi Luria is de hoofdpersoon in De tunnel. Hij is een gepensioneerde ingenieur bij wie een beginnende dementie is vastgesteld. Zijn vrouw Dina, die kinderarts is, zorgt ervoor dat zijn opvolger, Asaël Maimoni, hem aanneemt als assistent zonder daarvoor een vergoeding te geven. Op deze manier zal zijn brein uitgedaagd worden de dementie te vertragen. Zvi heeft in zijn werkzame leven veel wegen en tunnels ontworpen en aangelegd. Deze ‘baan’ is dan ook een welkome aanvulling in zijn enigszins doelloze bestaan als ‘huisman’.

In de Negev-woestijn moet een weg aangelegd worden, maar een heuvel die op de route ligt, vormt een obstakel. Het eenvoudigste zou zijn de heuvel af te graven, maar zowel Asaël als de archeoloog Sjibbolet wil in plaats daarvan een tunnel aanleggen om de berg te behouden. Beiden hebben daarvoor hun eigen persoonlijke redenen. Ze hebben hun hoop gevestigd op Zvi Luria, hij is hopelijk in staat de tunnel te ontwerpen en argumenten te laten horen, zodat de tunnel een feit wordt.

Abraham Yehoshua is een bekende Israëlische schrijver die al meerdere romans op zijn naam heeft staan, waarmee hij naam heeft gemaakt. Met De tunnel wordt zijn schrijverschap weer eens bevestigd. Het boek is vermakelijk om te lezen, maar tegelijkertijd wordt het verlies van helderheid door voortschrijdende dementie blootgelegd, zodat humor en menselijk lijden hand in hand gaan. De manier waarop de auteur de dingen bij hun naam noemt en verwoordt, is subliem te noemen. Zijn beeldspraak sleept je bij het gebeuren in het boek, maar door de luchtige toon blijft het lezen licht en sprankelend.
“De motor van de dementie wroet voortvarend in zijn grijze materiaal….”

De personages in De tunnel worden goed uitgediept en langzaam maar zeker wordt naar de plot toegewerkt, die zowel verwacht als verrassend is te noemen. De stijl is filmisch, je waant je in de gebeurtenissen en je leeft mee met de betrokkenen. Er komen poëtische zinsneden in voor waar je even bij stil blijft staan, omdat ze diepe indruk maken.
“… en hij staart naar de roodachtige handtekening die de zon neerzet op de verre steile rotswanden.”
Het boek is zowel vermakelijk als ontroerend, maar ook hoopvol door de kwestie van de Palestijnen en Israël op deze manier uit te werken.

Niet alleen de inhoud intrigeert, ook de cover geeft een goed beeld van een tunnel met op het eind de stralende afbeelding van een gazelle, het dier dat ook een prominente rol speelt in het verhaal. Kortom, De tunnel is een intrigerende komische ontroerende en hoopvolle roman die diepe indruk maakt door zowel het onderwerp als de stijl van schrijven. Een aanrader voor diegenen die houden van een goede literaire roman!