Vergeten meesters

Recensie Vergeten meesters door Jolanda Kalkman:
Op zomaar een dag staan net als vele miljoenen andere mensen, Margreet, Pina, Heribert, Wallerand en Rehab op uit hun bed. Hun levens zijn zeer verschillend en hebben op het eerste oog niets met elkaar te maken. Ze hebben ieder zo hun problemen. Zo heeft Wallerand een huidprobleem, Pina allerlei angsten waardoor ze haar huis niet meer durft te verlaten, Raheb twijfels over haar huwelijk, Heribert is een alcoholist en Margreet is gescheiden. Maar ze hebben één ding met elkaar gemeen: ze zijn alle vijf een gids in het Dumas.

In Vergeten meesters volgen we één dag uit het leven van vijf gidsen die werken in het Dumas. Het Dumas staat eigenlijk voor het Rijksmuseum. Daniel Rovers heeft zijn werk geïnspireerd op de heropening van het Rijksmuseum in 2013. Hierbij was het museum op zoek naar een nieuwe gids, maar het aantal sollicitanten was zo ontzettend hoog dat de personeelsfunctionaris het letterlijk voor het uitzoeken had.

In dit boek volgen we de vijf hoofdpersonages een dag. Hierbij lezen we over hun ritueel bij het opstaan, wat ze onderweg naar hun werk meemaken en hoe ze hun werk doen. Pina bijvoorbeeld durft niet over straat te gaan, zij spreekt thuis audiotours in. Wallerand is tekenleraar. Soms komen enkele personages elkaar tegen. Maar deze ontmoetingen hebben verder geen diepgang. Want daar gaat het verhaal niet om. Waar het in dit boek om gaat, is dat je leert kijken. Hierbij wordt niet het kijken naar een schilderij bedoeld, nee, dit leren kijken gaat veel dieper.

Ik neem als voorbeeld Wallerand. Hij kijkt slechts één keer per dag naar zijn spiegelbeeld, omdat hij niet verder met zijn afzichtelijke huid geconfronteerd wil worden. Wanneer hij deze ochtend in de spiegel kijkt, ziet hij dat er twee plukken haar omhoog steken, net alsof het hoorntjes zijn. Eigenlijk zou hij naar de kapper moeten, maar elke kapsalon heeft zo gruwelijk veel spiegels. Hier sta je toch eigenlijk nooit bij stil, wanneer je iemand ontmoet die een huidprobleem heeft?

Ik was erg benieuwd naar het boek Vergeten meesters. De cover is erg aantrekkelijk doordat het je aan een heel beroemd schilderij doet denken. Maar eigenlijk laat het een fractie van de vijf personages zien. De samenvatting maakte mij erg benieuwd naar het verhaal. Maar zodra ik erin begon, wist ik dat dit niet zomaar een roman was die ik even zou gaan uitlezen. Nee, de inleiding was gelijk treffend. Het was erg verrassend, interessant en maakte mij nieuwsgierig, maar eenvoudig vond ik het niet. De verschillende personages zijn ook elk met hun eigen karakter opgeschreven. Hierdoor moet je vaak schakelen, want de schrijver heeft zijn schrijfstijl aangepast aan het personage die op dat moment centraal staat. Dit is erg knap, maar ook erg wennen.

En dan staan er zo ontzettend veel details in. Alsof je continu naar een nieuw schilderij zit te kijken. Kleuren worden uitgebreid omschreven, maar ook geuren zijn erg belangrijk. Zo zit Rehab in de tram. Terwijl ze daar zit, bekijkt ze een mevrouw aan de andere kant van het gangpad die een broodje in haar ene en haar telefoon in haar andere hand heeft.

“Er zat haring op het broodje van de vrouw, dat zag je aan de paarsblauwe vulling. Het was een klein wit broodje gegarneerd met schijven augurk, uitjes en wat veldsla. Zo’n stukje vis is rauw als een ingewand. Op de markt in Woerden stonk het altijd een beetje bij de viskraam, maar dit broodje leek geurloos.” – Daniel Rovers

Je krijgt dus echt een beschrijving van een schilderij te lezen. Elk hoofdstuk heeft een titel verwijzend naar een schilderij. Het is echt de moeite waard om deze op te zoeken voordat je het hoofdstuk gaat lezen. Ik heb dit bij een groot aantal titels gedaan. Het viel mij op dat de teksten echt passen bij de titels. Het maakte voor mij het boek echter en tastbaarder.

Maar een recensie schrijven over dit boek is dan ook zeker niet gemakkelijk. Er staat zo ontzettend veel in, dat het boek zich niet in een paar zinnen laat samenvatten. Het boek is een groot museum, dat je vanuit huis kunt bezoeken. Je kunt het het beste zien als een kunstwerk. Je moet het met je eigen ogen gaan lezen, het beleven en op je in laten werken en ervan gaan houden, of juist niet.