Atlas van vuurtorens aan het einde van de wereld

Recensie Atlas van vuurtorens aan het einde van de wereld :
Een literaire reis langs de meest afgelegen vuurtorens op aarde

Auteur José Luis González Macías laat de lezer in zijn debuut over 160 bladzijden reizen langs 34 vuurtorens gelegen in alle werelddelen en elk met een specifiek verhaal.

Heel apart is het feit dat de auteur deze vuurtorens nooit zelf heeft bezocht, maar gebiologeerd werd door vuurtorens tijdens zijn zoektocht als grafisch ontwerper op zoek naar illustraties voor de hoes van de Spaanse band North of South. Zijn fascinatie voor deze ooit heel belangrijke bakens voor de scheepvaart werd zo groot dat hij begon met teksten, verhalen en alles wat maar met vuurtorens te maken had te verzamelen. Zijn respect voor de vuurtorenwachters groeide waaruit zijn boek toen voortsproot. Twee jaar werkte hij aan dit boek en in zijn voorwoord geeft hij aan dat niets in dit boek verzonnen is en al wat geschreven staat, ooit ergens anders al werd neergeschreven en/of verhaald.

Elke vuurtoren krijgt vier pagina’s. In een pagina wordt het verhaal rond de vuurtoren verteld, de volgende pagina is een tekening van de vuurtoren gevolgd door een pagina met zowel een technische als een geografische beschrijving en al dan niet een anekdote. De laatste pagina toont een zeekaart met plaatsaanduiding van de besproken vuurtoren. Wat mij opviel was dat geen enkele vuurtoren qua bouwstijl hetzelfde was. Alle vuurtorens zijn uniek in hun soort maar hebben uiteindelijk wel hetzelfde doel: een baken op zee of haven te zijn. Wat mij betreft een gemiste kans dat in dit boek geen enkele vuurtoren uit België of Nederland is opgenomen. Ik ben er zeker van dat enkele in dit boek niet zouden misstaan, zoals de twee vuurtorens van Knokke-Heist naast deze van Westkapelle, Hoek van Holland en Vlissingen. Maar de auteur heeft altijd gelijk.

José Luis González Macías heeft een heel fijne schrijfstijl waarmee hij de lezer aan zijn boek weet te kluisteren met zijn verhalen over al dan niet heel extreme en banale feiten waar de vuurtorenwachters overal ter wereld mee geconfronteerd worden/werden. Eenzaamheid en gure weersomstandigheden staan zeker boven aan deze lijst van gebeurtenissen.

Over de verhalen bij de vuurtorens raakte mij het aangrijpende verhaal van Nelson Mandela die van 1964 tot 1982 als politiek activist werd gevangengezet op Robbeneiland diep. Ik verwonderde mij er ook over dat Robbeneiland als gevangenis door Nederlanders werd opgericht.

Tot de verbeelding sprekend is het verhaal van de vuurtoren van Flannan Isles, waar drie vuurtorenwachters op onverklaarbare wijze verdwenen. Dit verhaal wordt in het boek ‘De lichtwachters’ van Emma Stonex uitvoerig belicht.

Heel bijzonder vind ik dat geen enkele foto van een vuurtoren in dit boek is aan te treffen. Alle vuurtorens kregen van José Luis González Macías een punttekening. Ik zocht enkele vuurtorens op en vergeleek zijn tekening met een foto en stelde vast dat alle afbeeldingen sprekend zijn en aangenaam om naar te kijken.

Ik heb dit boek al meermaals ter hand genomen om anekdotes te lezen, gewoon in te bladeren, de tekeningen te bekijken en de vorm te bestuderen.

Het boek is uitgegeven met een mooie aantrekkelijke hardcover met stoffen omslag en met een leeslint. Aan de binnenzijde van de omslagen werden de besproken vuurtorens in miniatuur gedrukt.

Atlas van vuurtorens aan het einde van de wereld is wat mij betreft een ode aan het vergankelijke beroep van vuurtorenwachter en de belangrijke maatschappelijke functie die vuurtorens ooit hadden: schepen veilig over zee en naar de havens loodsen.

Dit fijne debuut waardeer ik graag met vijf sterren voor zijn eenvoud en de manier waarop de auteur vuurtorens onder de aandacht weet te brengen.