Minjan

Recensie Minjan door Pierre Peeters:
In haar boek Mazzel tov schreef Margot Vanderstraeten haar ervaringen als jobstudente bij een orthodox – Joodse familie neer. Vanuit dit boek groeiden er bijzondere ontmoetingen, openden zich deuren en kwamen opportuniteiten op haar pad binnen de gesloten orthodox – Joodse gemeenschap die ze in het boek Minjan op haar eigengereide onorthodoxe manier beschrijft, maar steeds met respect voor ieders mening en cultuur. Uit deze heel veelzijdige en interessante gesprekken kwam goed tot uiting dat ‘Jodendom’ an sich niet bestaat, maar dat er wel heel veel verschillende strekkingen en stromingen zijn.

Het boek is opgebouwd in drie delen: ‘De vernissage’, ‘De lezing’ en ‘De lockdown’, gevolgd door een dankwoord en een heel interessante en nuttige verklarende woordenlijst.

‘De vernissage’ draait om een tentoonstelling rond de joodse fotograaf Dan Zollman in Kazerne Dossin te Mechelen.
In ‘De lezing’ behandelt de auteur uitgebreid haar ontmoeting met Esther, een heel bijzondere figuur die ongezouten haar mening vertolkt en veelal geen andere waarheid dan de hare kent. In ‘De lockdown’ geeft de schrijfster zichzelf bloot en komen de verhalen en vaststellingen naar boven, die plaatsvonden toen alle activiteiten stilvielen en het land op slot ging. Voor de Joden werd dit als heel dramatisch ervaren, omdat de opgelegde regels indruisten tegen hun geloofsregels.

Ik geef toe heel verbaasd te zijn over de creatieve manier waarop de gemeenschap de lockdown-regels naar haar hand heeft gezet om het geloof ten volle te kunnen beleven, ook al kon de goegemeente dit niet echt appreciëren.
Wat mij bijzonder opviel aan dit boek, was de solidariteit die van deze groep mensen uitgaat en die ze bewust beleven, uitstralen en uitdragen. Hulp bieden aan anderen die het even moeilijk hebben, ook aan niet-joden, staat voor hen buiten kijf.

Ik vind de manier waarop de auteur haar boek heeft opgebouwd, haar informatie heeft vergaard heel lovenswaardig, naast de wijze waarop ze alles te boek heeft gesteld. Niets was voor Margot Vanderstraeten onbespreekbaar, ze ging niets uit de weg, stelde kritische vragen en gaf onverbloemd haar mening. De gesprekspartners wikten en wogen hun antwoorden en stelden op hun beurt vragen, plaatsten de schrijfster voor dilemma’s en lieten haar nadenken over bepaalde issues.
Ook al geeft ze aan geen specialist te zijn, ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat de auteur een heel grote kennis over de joodse gemeenschap in Antwerpen heeft en ik ben blij dat ze dit met ons wil delen.

Door haar boeken krijg ikzelf een andere kijk op deze gesloten gemeenschap en meer begrip voor hun doen en laten. Dit boek geeft immers een heel goed beeld van de huidige tijdsgeest en de moeilijkheden waar iedereen, maar de Joods -orthodoxe gemeenschap in het bijzonder, mee kampt.

Het loont als buitenstaander zeker de moeite om zich even te verdiepen in deze gesloten gemeenschap die vasthoudt aan regels, tradities, normen en waarden en alles wat dit kan verstoren, angstvallig blijft buitensluiten.

Margot Vanderstraeten heeft een heldere, vlotte, meeslepende, integere en beschrijvende schrijfstijl. Ze weet de lezer door haar vertelkracht te boeien en steeds bij het verhaal te houden.

Dit heel toegankelijke, beladen en respectvol geschreven boek waardeer ik graag met vijf sterren.