Toevallige bedenksels

Recensie Toevallige bedenksels door Hannie van Grol:
Een jaar lang columns

Elena Ferrante werd in 2017 gevraagd door de Engelse krant The Guardian om elke week een column te schrijven over een thema dat de krant haar opgaf. Omdat zij gewend was haar werk goed doordacht neer te schrijven, was deze vraag een echte uitdaging. Toch nam ze de opdracht voor een jaar aan (van 20 januari 2018 tot 12 januari 2019) en deze bundel is het resultaat van 51 artikelen zoals ze verschenen zijn in The Guardian.

Het boek begint met een extra hoofdstuk, getiteld Botsingen, dat ze in 2019 schreef, waarin ze uitlegt hoe ze tot het schrijven voor deze krant is gekomen en waaruit haar uitdaging bestond. De titel voor dit gedeelte legt ze uit als:
“Maar bij het proza voor The Guardian overheerste de toevallige botsing tussen het onderwerp dat ik van de redactie ontving en de urgentie van het schrijven.”

De lange periode die ze gewend was om haar verhaal uit te diepen en te herschrijven, kon ze nu niet toepassen. Iedere week was er een deadline waarop het artikel ingeleverd moest worden. Ze heeft intuïtief geschreven en de onderwerpen meteen vanuit haar geheugen aan het papier toevertrouwd, een totaal andere werkwijze dan ze gewend was.

De onderwerpen die in deze bundel beschreven werden, zijn heel uiteenlopend. Van hele persoonlijke ontboezemingen over een eerste liefde, de dagboeken uit haar jeugd tot heel filosofische bespiegelingen over maatschappelijke problemen, haar liefde voor taal en de noodzaak om te schrijven, alles passeert de revue. Al associërend bouwt ze haar columns op, waarin ze haar eigen mening niet schuwt en goed verwoordt.

De stijl van Ferrante is zoals we die kennen uit haar eerder geschreven romans. De manier van totstandkoming is totaal afwijkend. Zo leren we een heel persoonlijke kant van de schrijfster kennen, omdat ze hier genoodzaakt was een artikel meteen uit haar herinneringen neer te schrijven. Veel tijd om te overdenken, uit te diepen en te herschrijven had ze niet. De toepasselijke illustraties bij iedere columns zijn van de hand van de in Denemarken wonende en werkende Andrea Ucini.

Deze bundel is niet zo geschikt om achter elkaar uit te lezen, maar af en toe een column die de tijd mag krijgen om te bezinken bij de lezer. Niet altijd dringt de betekenis meteen door en vereist het artikel een tweede keer van aandacht. Het is een mooie manier om de mens achter de auteur te leren kennen. Wie nog niet bekend is met haar werk, kan in deze bundel kennismaken met haar schrijfstijl. Haar romans zijn zeker de moeite waard om daarna te lezen.