Grondvuur

Is zwijgen altijd ‘goud’?

Grondvuur kwam voor het eerst uit in 2019, in februari 2023 is er een nieuwe uitgave verschenen. Het boek vertelt over het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944, dat eigenlijk per vergissing daar uitgevoerd werd. Ook andere zaken uit de Tweede Wereldoorlog zoals collaboratie en verzet komen aan de orde. Het verhaal is geschreven vanuit drie perspectieven. Oma Ans schreef brieven aan haar omgekomen zus tijdens en na WO II. Het volgende perspectief is geschreven vanuit Eva, haar dochter, en het derde vanuit Julia, de kleindochter van Ans en dochter van Eva.

Bij de verhuizing van oma Ans naar een verzorgingstehuis vindt Julia een doos met brieven en enkele andere zaken. Bij het lezen van de brieven ontdekt ze een groot familiegeheim. Ze probeert er bij haar moeder en oma meer over te weten te komen, maar beiden weigeren erover te spreken en ontkennen het zelfs. Heel langzaam wordt het familiegeheim ontrafeld en wordt duidelijk hoe ingrijpend dit was binnen deze gezinnen en hoe het tot een trauma leidde, dat generaties lang zou blijven doorwerken. De titel “Grondvuur” geeft de overeenkomst hiermee al aan. Grondvuur blijft ondergronds smeulen en laait af en toe weer op.

Voor in het boek staat een stamboom afgedrukt, die erg handig is om de familielijn duidelijk voor ogen te hebben. De generaties die besproken worden, kennen een aantal overeenkomsten. Vooral de karakters van de drie hoofdpersonen en hun liefdesverhalen vertonen sterke gelijkenis. De achtergrond waartegen het verhaal speelt, geeft het tijdsbeeld goed weer en verklaart duidelijk waarom de familiegeheimen ontstaan zijn.

Het boek leest vlot, Mirjam Gielen heeft een fijne schrijfstijl. De gebeurtenissen zijn duidelijk beschreven. Wel is het switchen in de tijd soms wat te abrupt en onverwachts, maar de afgebeelde stamboom helpt je weer snel in de juiste tijd te belanden en de familiebetrekkingen in de juiste proporties te zien. Een stukje oorlog over NSB’ers en vooral de tijd erna wordt ook belicht. Meestal wordt dit feit minder vaak genoemd. De karakters worden duidelijk neergezet met heel veel begrip voor de geheimen die diep verborgen aanwezig waren en zoveel uitwerking op het nageslacht hadden.

Grondvuur is een historische YA-roman, die een stuk van de geschiedenis vertelt over WO II, die vaak onderbelicht is gebleven. Jongeren krijgen in dit verhaal op duidelijke wijze een beeld van wat er zich in meerdere families heeft afgespeeld tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Een periode die nooit vergeten mag worden.