Aria

Passie, wraaklust en genade in de operawereld

In 2021 verscheen Ammiraglio (Uit de dagboeken van een minnares) van de hand van deze Vlaamse auteur. Dit lijkt de voorgeschiedenis te zijn van het verhaal in Aria. Het eerste boek is deels autobiografisch, zoals Broeckaert zelf aangeeft in het voorwoord. Omdat Aria erop voortborduurt met dezelfde personages, kan dit in ieder geval ook van de mijmeringen en terugblikken in dit tweede boek gezegd worden. Maar waar Ammiraglio in de ik-vorm als een dagboek was geschreven, is Aria opgezet als roman met Sara in de hoofdrol in de derde persoon enkelvoud.

Na haar genezing van borstkanker doet mezzosopraan Sara van Brussel auditie voor een rol in een opera in Venetië. Ze ontmoet daar de beroemde bariton Richard Brown. Een hele tijd wordt Sara heen en weer geslingerd tussen haar voormalige geliefde, de Italiaanse admiraal Giulio, en de schijnbaar onbereikbare operazanger Richard. Dit is het centrale thema van Aria – het is vooral een liefdesgeschiedenis, die zich afspeelt tegen de achtergrond van opera.

De auteur schrijft met kennis van zaken over deze muziekvorm, over zangtechnieken, barokke uitvoeringspraktijken en muziek in het algemeen, zoals alleen iemand kan die zelf daadwerkelijk in de muziek heeft gewerkt. Ze weet alles van de operawereld, waar ze lang over kan uitweiden en dat ook doet. Het levert erg veel informatie op, maar tegelijkertijd is het vertragend voor de vaart van het verhaal. Maar ook geeft ze een inkijkje in de minder fraaie kanten van de muziekwereld, waar afgunst, haat en nijd hoogtij vieren.

Sylvia Broeckaert is zeer uitgebreid in haar beschrijvingen, niet alleen van opera en muziek maar ook van architectuur, omgeving, interieurs en geschiedenis.

Aan de andere kant is zij soms heel kort door de bocht, gehaast, alsof ze gebeurtenissen zo kort mogelijk wil samenvatten. Net zo kort doemen plotseling een paar andere zijdelingse verhaallijnen op, zoals bijvoorbeeld een korte uit 1938 die er snel tussengelast lijkt te zijn, maar die verder geen rol meer speelt in het verloop van Sara’s verhaal.

De sprongetjes in de tijd met direct daaropvolgende flashbacks die het boek rijk is, doen wat geforceerd aan. Ze gaan storen, omdat het een maniertje wordt dat Broeckaert net iets te vaak toepast. Misschien moet zij ook oppassen met korte perspectiefwisselingen tijdens een scène. Ze zijn onnatuurlijk, en kunnen verwarring veroorzaken bij de lezer.

Aria leest gemakkelijk weg. Het had misschien meer diepgang kunnen hebben met een andere schrijfstijl, maar het is aangenaam om te lezen. De zinsopbouw en woordkeuzes die Broeckaert bezigt, laten mij als Nederlandse lezer nooit vergeten dat het een Vlaams boek is, wat overigens heel aangenaam is.

Aria is een verhaal dat een mooi beeld geeft van hoe de muziekwereld kan zijn. De enorme hoeveelheid informatie zorgt ervoor dat het misschien vooral een leuk boek is voor kenners van opera, of van klassieke muziek in het algemeen.