Tegenspraak

Gewetensconflict?

Tegenspraak begint met een kort hoofdstuk over de tenlastelegging in een zaak waarin de toeslagenaffaire een rol speelt. Na dit hoofdstuk gaan we 6 jaar terug in de tijd en lezen we hoe de stageperiode van beide hoofdpersonen verlopen is en hoe ze zover kwamen dat ze in deze rechtszaak tegenover elkaar kwamen te staan als politierechter en officier van justitie.

Hélena Molenkamp en Oscar Vermeer zijn studiegenoten, ze trekken veel met elkaar op en hebben steun aan elkaar. Hun interesse in de verschillende rechtsgebieden loopt nogal uiteen, wat duidelijk wordt als beiden stage lopen. Uiteindelijk wordt Oscar rechter en houdt Hélena zich bezig als officier van justitie. Hun worstelingen en successen tijdens hun stageperiode worden uitgebreid beschreven. We leren hen kennen als twee mensen met elk hun eigen privé-omstandigheden en -verwikkelingen. Ook maken we kennis met de wereld van de rechtspraak en de verschillende werkwijzen op de rechtsgebieden.

Op het eind van het boek lezen we verder over de rechtszaak waarmee het boek startte en hoe Hélena en Oscar tegenover elkaar komen te staan vanuit hun verschillende benadering als officier en rechter. Jammer dat dit stuk niet wat meer aandacht heeft gekregen. De rechtszaak beslaat maar een klein gedeelte van Tegenspraak. Wel krijgen we een duidelijke beeld van de stagetijd van de raio’s.

Het boek leest vlot, de verschillende rechtstermen worden duidelijk uitgelegd en vormen nergens een belemmering om de tekst goed te kunnen volgen. Door de stageperiode te omsluiten met de rechtszaak in de toeslagenaffaire wordt een bijzondere opbouw in het boek gebracht. Het verdient aanbeveling om aan het eind van de stagetijd eerst weer het eerste hoofdstuk te lezen om helemaal op de hoogte te zijn van wat voorafging en waarom beide studiegenoten tegenover elkaar kwamen te staan tijdens deze rechtszitting. Wie aan de hand van de tekst op de achterflap een treffend verhaal verwacht over de toeslagenaffaire, komt bedrogen uit. Het grootste deel van het boek wordt besteed aan de verschillende stageperiodes.

Het boek bevat veel interessante informatie over de wereld van de rechtspraak. De rode draad in het verhaal wordt gevormd door de ontwikkelingen van beide hoofdpersonages, mede ook in hun privéomstandigheden. Dat maakt Tegenspraak tot een boeiend boek waarvan de inhoud echter niet overeenkomt met de tekst op de achterflap. Tevens wordt duidelijk hoe in de rechtspraak ook emoties een grote rol kunnen spelen, waarbij soms de neutraliteit in het geding komt tegenover het gevoel van compassie voor verdachte personen.

Tegenspraak is een boeiend boek, waarin heel veel beschreven wordt uit de wereld van het rechtssysteem, aangevuld met een persoonlijke ontwikkeling van de twee hoofdpersonages. En vooral dat laatste is fragmentarisch weergegeven en verdient een uitgebreidere beschrijving. Ook de toeslagenaffaire had meer aandacht mogen krijgen. Dan was het verhaal interessanter geworden en was het dilemma van ‘rechtvaardigheid’ nog duidelijker naar voren gekomen.