Boeken voor de ziel

De omslag van dit boek laat gelijk zien wie de hoofdrol hebben. Boeken. Rug aan rug staan bekende Britse boeken op een plank, de boeken waar het om draait in dit verhaal.

Met haar hele ziel en zaligheid duikt Zoltan in haar lievelingsboek Jane Eyre, geschreven door Charlotte Brontë in 1847. Ze leest en herleest dit boek om steeds meer te ontdekken over het trauma dat ze geërfd heeft van haar vier Joodse grootouders, die Auschwitz hebben overleefd. Tegelijkertijd zet ze haar lezers aan om favoriete boeken ook te gaan lezen met toewijding, als in een gewijde handeling, zoals ze dit zelf noemt, omdat deze boeken in staat zullen zijn ons te vormen en genezen.

Na een relatief gezien heel uitgebreid voorwoord voor een boek van slechts 189 pagina’s volgt ook nog een lange inleiding, die helemaal over de auteur zelf gaat. In de rest van de hoofdstukken bespreekt Zoltan de diepere betekenissen die ze toekent aan het verhaal van Jane Eyre, waarbij zij steeds haar eigen leven en dat van haar Joodse familie daarmee vergelijkt en parallelle conclusies trekt. Pas tegen het einde komen andere boeken aan bod, zoals Harry Potter, Little Women en The Great Gatsby. De auteur sluit af met tips voor de lezer die zelf aan de slag wil met gewijd lezen.

Door de hele tekst heen schemert Zoltans eigen recalcitrantie. Ze laat zich zien als een eigenzinnige vrouw die weet wat ze wil, die haar zoektocht tot het uiterste wil volbrengen en echt haar ziel blootlegt in dit verhaal. Mooi is dan ook hoe bij haar plotseling toch twijfel over haar bijbel Jane Eyre toeslaat, hoe zij dit voor zichzelf verwerkt en tot bijzondere conclusies komt.

De oorspronkelijke titel van dit boek luidt Praying for Jane Eyre – reflections on reading as a sacred practice. Waarom dan gekozen voor deze Nederlandse titel in de vertaling? Want praying – bidden- is precies waar het boek vooral om gaat, in ieder geval wat Zoltan steeds doet.

Boeken voor de ziel blijft toch een beetje hangen in een boekbespreking, hoewel een verregaande, waarbij de vraag kan rijzen of Charlotte Brontë en J.K. Rowling de diepere betekenissen er ook ingestopt hadden of ze die ook daadwerkelijk in het hoofd gehad hebben.